Қазақстан Республикасындағы эрадикациялық режимдерге Helicobacter pylori  төзімділігінің молекулалық-генетикалық предикторлары

AP19575049

Мақсаты:Қазақстандағы H.pylori бактериясымен байланысты аурулардың эрадикациялық терапиясын диагностикалау және бағалау кезінде аймақтық генотиптер мен H. pylori бактерияға қарсы препараттарға төзімділік деңгейін, сондай-ақ молекулалық-генетикалық әдістердің құндылығы мен тиімділігін анықтау.

Өзектілігі

Қазіргі клиникалық тәжірибеде H. pylori инфекциясының оңтайлы эмпирикалық терапиясы жоқ және классикалық эрадикациялық терапия режимдерінің тиімділігінің біртіндеп төмендеуі байқалады. Антибиотикке төзімділіктің жоғарылауын ескере отырып, МААСТРИХТ VI консенсусының 08.08.2022 жылғы жаңа нұсқасында кларитромицинге, левофлоксацинге, тетрациклинге және рифампицинге төзімділігіне байланысты H. pylori мутацияларын анықтау үшін молекулалық диагностикалық әдістер (нақты уақыттағы ПТР, толық геномдық реттілік және цифрлық ПТР) туралы жалпы ереже енгізілді. Сонымен қатар, құрамында кларитромицин бар кез-келген терапия режимін тағайындамас бұрын, молекулалық немесе бактериологиялық әдістермен кларитромицинге сезімталдық тестін жүргізу қолжетімді болған жағдайда ұсынылады. ПТР көмегімен молекулалық тестілеу үшін уреазаға экспресс-тесттерден алынған асқазан биоптаттарын қолдану ұсынылады. H. pylori генотиптік және фенотиптік маркерлерін жекелендірілген эрадикациялық терапияны жүргізу үшін пайдалану ұсынылады.

H. pylori анықтау, классикалық микробиологиялық әдістермен микробтарға сезімталдықты анықтау – нақты құзыреттілікті қажет ететін күрделі процесс және ол әрқашан қоздырғышты анықтаудың кепілі бола бермейді. Нәтижесінде зертханалар H. pylori диагностикасында молекулалық-генетикалық әдістерге тоқтайды. Өйткені, олар патогеннің құрылымын, оның геномын, мутацияларын, вируленттілік гендерін, антибиотиктерге төзімділік гендерін талдауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, филогенетикалық сызықтарды іздеуге қатысты зерттеулер танымал бола бастады. Алынған H. pylori филогеографиялық дифференциацияға ие болуы мүмкін. Зерттелетін H. pylori генотиптерін адам популяциясының миграциялық маркерлері ретінде пайдалануға болады.

Асимптоматикалық H. pylori тасымалдаушылары асқазан-ішек жолындағы созылмалы процестердің, қатерлі ісікке дейін даму қаупі бар болуы мүмкін. Патогеннің генетикалық өзгергіштігін біле отырып, аурудың барысын болжауға болады.

Жүргізілген зерттеу Қазақстан аумағында H. pylori диагностикасының оңтайлы жолын таңдауға мүмкіндік береді, сондай-ақ эрадикациялық терапияның тиімсіздігінің болжаушыларын бағалай отырып, антибиотиктерге төзімділіктің генотиптері мен деңгейлерін айқындайды.

Симптомсыз H. pylori тасымалдаушылары асқазан-ішек жолындағы созылмалы процестердің, қатерлі ісікке дейін даму қаупі бар болуы мүмкін. Патогеннің генетикалық өзгергіштігін біле отырып, аурудың барысын болжауға болады. Жүргізілген зерттеу Қазақстан аумағында H. pylori диагностикасының оңтайлы жолын таңдауға мүмкіндік береді, эрадикациялық терапияның тиімсіздігінің молекулалық-генетикалық болжаушыларын бағалай отырып, антибиотиктерге төзімділіктің генотиптері мен деңгейлерін айқындайды.

Күтілетін нәтижелер

Ғылыми зерттеудің қорытындысы бойынша төзімді штаммдардың айналымын және олардың таралу динамикасын анықтау, хеликобактерияларға қарсы терапияның стандартты схемаларына төзімді белгілі бір генотиптері бар топтарды анықтау жоспарлануда. Қазақстанда H. pylori популяциялық генетикасы туралы алғашқы деректерді алу жоспарлануда. Алғаш рет біз Қазақстандағы H. pylori генотиптерінің аймақтық ерекшеліктерін анықтап көреміз. Қазақстандағы H. pylori диагностикасында классикалық дақылдық және молекулалық-генетикалық әдістің тиімділігі немесе тиімсіздігі туралы деректер алынады. MALDI-TOF масс-спектрометриясымен H. pylori штаммдарының идентификациясы бойынша деректер жергілікті кіптахананың құрылуымен алынады. Қазақстан Республикасындағы терапияның эрадикациялық схемаларына Н. pylori резистенттілігінің молекулалық-генетикалық предикторлары бойынша деректер алынатын болады. H. pylori популяциялық генетикасының іргелі негіздерінің түсінігі антибиотиктерге төзімділік туралы ақпарат пен механизмдерді түсінудің жаңа әдісін ұсына отырып, штаммның шығу тегін тереңірек зерттеуге мүмкіндік береді. Мұның бәрі асқазанның, он екі елі ішектің немесе аденокарциноманың ойық жарасының дамуындағы патогенді және патогенді емес штаммдарды болжау үшін өзекті диагностикалық тәсілдерді әзірлеуде көмектеседі. Бұл жоба H. pylori диагностикасының оңтайлы әдісін таңдаудан, Қазақстан аумағында микробқа қарсы препараттарға сезімталдықты анықтаудан, сондай-ақ H. pylori инфекциясының терапиялық стратегияларын жоспарлау кезінде бактерияға қарсы препараттарға өңірлік генотиптер мен төзімділік деңгейлерін анықтаудан тұратын әлеуетті әлеуметтік-экономикалық әсерге ие. Қазақстандағы H. pylori популяциялық генетикасы туралы алынған деректер дербестендірілген медицинаның әлемдік трендтеріне сәйкес емдеу тұжырымдамасын одан әрі пысықтау перспективасымен диагностика алгоритміне өзгерістер енгізуге мүмкіндік береді. Алынған нәтижелердің өзектілігі қолданбалы клиникалық міндеттер үшін де, іргелі медицина саласында да қолданылатын болады. Зерттеу нәтижелері мен мақсатты тұтынушылардың қолдану салаларына мыналар жатады: фармакология, онкология, иммунология, клиникалық микробиология, зертханалық диагностика, терапия, гастроэнтерология. Осы нәтижелердің негізінде Web of Science базасының Science Citation Index Expanded индекстелетін және (немесе) Scopus базасында Citescore бойынша кемінде 35 (отыз бес) процентилі бар жобаның ғылыми бағыты бойынша рецензияланатын ғылыми басылымдарда кемінде 2 (екі) мақала және (немесе) шолулар жариялау жоспарлануда), ҒЖБССҚК ұсынған рецензияланатын шетелдік немесе отандық басылымда кемінде 1 (бір) мақала немесе шолу жариялау.

    Зерттеу тобы:

Аты-жөні, білімі, дәрежесіғылыми атағы

Негізгі жұмыс орны, лауазымы

Хирша индексі, ResearcherID идентификаторы, ORCID, Scopus Author ID

Жобадағы немесе бағдарламадағы рөлі, сондай-ақ орындалатын жұмыстың сипаты

Жарияланымдар тізімі

1

Юхневич Екатерина Александровна, PhD, қауымдастырылған профессор

КеАҚ «ҚМУ» , қауымдастырылған профессор

Хирша индексі– 2 Web of Science Researcher ID AAT-1398-2020 ORCID ID 0000-0001-5992-0336

Ғылыми жетекші

Жоба жетекшісі, үйлестіруші. Жобаны жалпы басқару, топ қызметін үйлестіру, тапсырмаларды орындау мониторингі, деректерді талдау, жарияланым жазу.

1. G. Kemelova; I. Shekhter; D.Aimbetova; V.Riklefs; Y. Yukhnevich. Digitalization of the clinical exam in Covid-19 pandemic: Karaganda Medical University’s experience//Journal of Clinical Medicine of Kazakhstan

2022-04-30 | Journal article

DOI: 10.23950/jcmk/11942

2. D.Yesniyazov; Tussupbekova M.; N.Abatov; Y. Yukhnevich; 

R.Badyrov Myringoplasty with Morphological Rationale of Application of Xenoperitoneum Decellularized Matrix in Experiment// Open Access Macedonian Journal of Medical Sciences

2021-10-05 | Journal article

DOI: 10.3889/oamjms.2021.5897

3. D.Kaliyeva; Y.Yukhnevich; 

N.Abatov; A. Nurbekov., Difficulties in diagnosing the alveolar echinococcosis (case report)., International Journal of Surgery Case Reports

2020 | Journal article

DOI: 10.1016/j.ijscr.2020.08.025

S Kaliyeva; N Simohina; Y Yukhnevich; Z Myasnikova; Y Myasnikov; Yekaterina Yukhnevich., Pharmacoeconomic Assessment of Biological Therapy of Ulcerative Colitis, Value in Health

2018-05 | Conference abstract | Writing - original draft, Methodology

DOI: 10.1016/j.jval.2018.04.567

Begaidarova,R.; Kaliyeva, S.; Yukhnevich, Y.; Tonkabaeva, B.; Begey, N., SAUSALIN VS METRONIDAZOLE IN TREATMENT OF GIARDIASIS: PHARMACOECONOMIC ASSESSMENT, Value in Health

2017 | Journal article

WOSUID: WOS:000405448001075

Begaydarova,R.; Yukhnevich, Y.; Babenko, D.; Kaliyeva, S.; Azizov, I.; Muldaeva, G.; Omarkulov, B., Determination of PFOR gene expression in strains of G. intestinalis with different inhibitory concentrations of metronidazole., Journal of Infection in Developing Countries

2015 | Journal article

DOI: 10.3855/jidc.5768

Begaydarova,R.H.; Kultanov, B. Z.; Esilbaeva, B.T.; Nasakaeva,G.E.; Yukhnevich,Y.A.; Alshynbekova, G. K.; Dyusembaeva, A. E., The investigation of endogenous intoxication and lipid peroxidation in patients with giardiasis before and after treatment, The FEBS Journal

2015 | Journal article

WOSUID: WOS:000362570602099

S Kalyieva; N Minakova; Y Yukhnevich-Nassonova., Cost-Effectiveness Analysis of the Original Drug Arglabin., Value in Health

2014-11 | Journal article

DOI: 10.1016/j.jval.2014.08.103

Begaydorova RKh; Nasakaeva GE; Tabagari SI; Alshinbekova GK; Yekaterina Yukhnevich., Clinical and diagnostic features and treatment of giardiasis, Georgian medical news

2014-11-01 | Journal article

PMID: 25541827

Yekaterina Yukhnevich; Begaydarova, R; Kultanov,B.Zh; Yukhnevich-Nassonova, Y.; Kuzgibekova, A; Nasakaeva, G,. Evaluation of cytogenetic changes in somatic cells in patients with giardiasis (Definition of micronucleus test in somatic cells - cells with buccal mucosa), Global Journal on Advances in Pure & Applied Sciences

2014-04 | Journal article

2

Лавриненко Алёна Владимировна

КеАҚ «ҚМУ», қауымдастырылған профессор, Лаб.меңг.у.қ.а

Хирша индексі– 3 R ID - 20,56 ORCID 0000-0001-9436-8778. Scopus Author ID 57193763117

Жауапты орындаушы Үйлестіруші, материал жиынтығы, жұмыстың микробиологиялық бөлігі, жарияланымдар жазу

1. Bacterial Co-Infections and Antimicrobial Resistance in Patients Hospitalized with Suspected or Confirmed COVID-19 Pneumonia in Kazakhstan. Lavrinenko, A., Kolesnichenko, S., Kadyrova, I., Akhmaltdinova, L. Klyuyev, D. Pathogens, 2023, 12(3), 370.                                                                2. The Presence of PDL-1 on CD8+ Lymphocytes Is Linked to Survival in Neonatal Sepsis. Akhmaltdinova, L.L., Zhumadilova, Z.A., Kolesnichenko, S.I., Panibratec, L.G., Vinogradskaya, E.V.. Children, 2022, 9(8), 1171.                                                                                                                                           3. Bacterial Colonization Incidence before and after Indwelling Double-J Ureteral Stents. Kaliyeva, S., Simokhina, N., Lavrinenko, A., Yelmagambetov, B., Myasnikova, Z.. Antibiotics, 2022, 11(7), 850.                                                                                                           4. ANTIBIOTIC RESISTANCE AND GENOTYPES OF NOSOCOMIAL STRAINS OF ACINETOBACTER BAUMANNII IN KAZAKHSTAN. Lavrinenko A., Kolesnichenko S., Turmukhambetova A., Sheck E., Azizov I. Antibiotics. 2021. Т. 10. № 4.                                                                                                           5. Mortality Risk Factors of Early Neonatal Sepsis During COVID-19 Pandemic. Kolesnichenko, S.I., Kadyrova, I.A., Lavrinenko, A.V., Panibratec, L.G., Akhmaltdinova, L.L. Infection and Drug Resistancethis link is disabled, 2022, 15, страницы 6307–6316 Antibiotics, 2021, 10(4), 382.                                             6.BLOODSTREAM INFECTION ETIOLOGY AMONG CHILDREN AND ADULTS. Kolesnichenko S.I.,. Lavrinenko A.V., Akhmaltdinova L.L. International Journal of Microbiology. 2021. Т. 2021. С. 6657134.                                                                                                               7. INFLUENCE OF PATHOGEN TYPE ON NEONATAL SEPSIS BIOMARKERS. Akhmaltdinova L., Kolesnichenko S., Lavrinenko A., Kadyrova I., Avdienko O., Panibratec L. International Journal of Inflammation. 2021. Т. 2021. С. 1009231.                                                                                          8.STUDY OF THE PHENOLIC COMPOUNDS OF THE DRY EXTRACT OF THYMUS CREBRIFOLIUS USING A COMBINED HPLC-UV AND HPLC-ESI-MS/MS METHOD. Ivasenko S.A., Shakarimova K.K., Bokayeva A.B., Marchenko A.B., Lavrinenko A.V., Kolesnichenko S.I. Bulletin of the Karaganda University. Chemistry Series. 2021. № 2 (102). С. 18-23.                                                                                                    9.СОСТОЯНИЕ АНТИБИОТИКОРЕЗИСТЕНТНОСТИ ВОЗБУДИТЕЛЕЙ ВНЕБОЛЬНИЧНЫХ ИНФЕКЦИЙ МОЧЕВЫВОДЯЩИХ ПУТЕЙ В РОССИИ, БЕЛАРУСИ И КАЗАХСТАНЕ: РЕЗУЛЬТАТЫ МНОГОЦЕНТРОВОГО МЕЖДУНАРОДНОГО ИССЛЕДОВАНИЯ «ДАРМИС-2018» Палагин И.С., Сухорукова М.В., Дехнич А.В., Эйдельштейн М.В., Перепанова Т.С., Козлов Р.С., Мутин М.Ю., Стребкова В.В., Тапальский Д.В., Аминева П.Г., Ветохина А.В., Сухорева М.В., Иванова И.А., Валиуллина И.Р., Лавриненко А.В., Частоедова А.Н., Широкова Т.М., Варибрус Е.В., Васильева И.Р., Доманская О.В. и др. Урология. 2020. № 1. С. 19-31.                                                                                                 10.ПНЕВМОНИИ, АССОЦИИРОВАННЫЕ С SARS-COV-2. Лавриненко А.В., Колесниченко С.И., Турмухамбетова А.А., Кадырова И.А. Вестник Казахского национального медицинского университета. 2020. № 4. С. 301-307.                                                                                      11.СПЕКТР И ЛЕКАРСТВЕННАЯ ЧУВСТВИТЕЛЬНОСТЬ НЕСПЕЦИФИЧЕСКОЙ ФЛОРЫ У БОЛЬНЫХ ТУБЕРКУЛЕЗОМ С МНОЖЕСТВЕННОЙ ЛЕКАРСТВЕННОЙ УСТОЙЧИВОСТЬЮ Лавриненко А.В., Азизов И.С., Колесниченко С.И., Кожамуратов М.Т., Табриз Н.С., Мутайхан Ж.
Туберкулез и болезни легких. 2019. Т. 97. № 9. С. 11-16.

3

Кадырова Ирина Адильевна, Доктор PhD

КеАҚ «ҚМУ», аға ғылыми қызметкер

Хирша индексі– 4 ORCID 0000-0001-7173-3138 Scopus 56297966100 Publons V-8868-2019

Орындаушы

молекулярлық-генетикалық зерттеулер, статистикалық талдау, алынған деректерді талдау, жарияланымдарды жазу

1. Biomarkers of immunothrombosis and polymorphisms of IL2, IL6, and IL10 genes as predictors of the severity of COVID-19 in a Kazakh population/ Yessenbayeva, A., Apsalikov, B. Massabayeva, M., Aukenov, N..// PLoS ONEthis link is disabled, 2023, 18(6 JUNE), e0288139.                                                      2. Bacterial Co-Infections and Antimicrobial Resistance in Patients Hospitalized with Suspected or Confirmed COVID-19 Pneumonia in Kazakhstan. Lavrinenko, A., Kolesnichenko, S. Kadyrova, I., Akhmaltdinova, L., Klyuyev, D. Pathogens, 2023, 12(3), 370                                                        3.Genetic Predictors of the Development of Complications after Coronary Stenting.Taizhanova, D., Kalimbetova, A., Bodaubay, R., Akilzhanova, A., Gerotziafas, G.T. Journal of Personalized Medicine, 2023, 13(1), 14.                                                                                                                                     4. Sputnik-V reactogenicity and immunogenicity in the blood and mucosa: a prospective cohort study
Yegorov, S., Kadyrova, I., Negmetzhanov, B., Hortelano, G.H., Babenko, D. Scientific Reportsthis link is disabled, 2022, 12(1), 13207.                                                                                                          5. Sustained Delivery of a Monoclonal Antibody against SARS-CoV-2 by Microencapsulated Cells: A Proof-of-Concept Study. Ashimova, A., Myngbay, A. , Yegorov, S. Miller, M.S., Hortelano, G. Pharmaceuticsthis link is disabled, 2022, 14(10), 2042                                                                                                  6. The Presence of PDL-1 on CD8+ Lymphocytes Is Linked to Survival in Neonatal Sepsis. Akhmaltdinova, L.L., Zhumadilova, Z.A., Kolesnichenko, S.I., Panibratec, L.G., Vinogradskaya, E.V. Children, 2022, 9(8), 1171.                                                                                                                                           7. High SARS-CoV-2 seroprevalence in Karaganda, Kazakhstan before the launch of COVID-19 vaccination
Kadyrova, I., Yegorov, S., Negmetzhanov, B., Hortelano, G., Babenko, D. PLoS ONEthis link is disabled, 2022, 17(7 July), e0272008.                                                                                                             8. Mortality Risk Factors of Early Neonatal Sepsis During COVID-19 Pandemic. Kolesnichenko, S.I., Kadyrova, I.A., Lavrinenko, A.V., Panibratec, L.G., Akhmaltdinova, L.L. Infection and Drug Resistancethis link is disabled, 2022, 15, 6307–6316.                                                                                              9. ssociation of four genetic variants with colorectal cancer in kazakhstan population
Kolesnikova, Y., Babenko, D, Kadyrova, I., Vazenmiller, D., Turmukhambetova, A. Oncotargetthis link is disabled, 2021, 12(21), 2215–2222.                                                                                                10. General characteristics for loading the working elements of drilling and milling machines when moving in the clay solution. Kadyrov, A., Zhunusbekova, Z. , Ganyukov, A., Kadyrova, I., Kukesheva, A. Communications - Scientific Letters of the University of Žilinathis link is disabled, 2021, 23(2), B97–B105.

4

Соломадин Максим Валерьевич, Master

ORCID ID 0000-0002-1400-3267

Орындаушы

молекулярлық-генетикалық зерттеулер, статистикалық талдау, алынған деректерді талдау, жарияланымдарды жазу

G.Kairova; N.Daulet; M. Solomadin; N. Sandybayev; S. Orkara; V. Beloussov; N.Kerimbek; D.Gritsenko; Z.Sapakhova,.Identification of Apple Varieties Resistant to Fire Blight (Erwinia amylovora) Using Molecular Markers., Horticulturae

2023-09-04 | Journal article

DOI: 10.3390/horticulturae9091000

B.S. Ilyassova; B.Abzhaparova; D. S. Smailova; A.Bolatov; B.Baymakhanov; V.Beloussov; M.Solomadin; K. Shamsivaliyeva; G.Alpysbayava; G. Issakova et al., Prevalence and genotypes distribution of virus hepatitis B and hepatitis delta virus in chronic liver diseases in Kazakhstan., BMC Infectious Diseases

2023-08-14 | Journal article

DOI: 10.1186/s12879-023-08524-1

N.Sandybayev; V.Beloussov; V. Strochkov; M.Solomadin; J. Granica; S. Yegorov., Characterization of viral pathogens associated with symptomatic upper respiratory tract infection in adults during a low COVID-19 transmission period., PeerJ

2023-03-13 | Journal article

DOI: 10.7717/peerj.15008

N.Sandybayev; V. Beloussov; Vitaliy Strochkov; M.Solomadin; J.Granica; S.Yegorov., Next Generation Sequencing Approaches to Characterize the Respiratory Tract Virome., Microorganisms

2022-11-24 | Journal article

DOI: 10.3390/microorganisms10122327

Lavrinenko, A. V.; Azizov, I.; Solomadin, M.; Kolesnichenko, S.., Molecular-genetic features of MSSA, isolated in Kazakhstan., International Journal of Infectious Diseases

2018 | Journal article

DOI: 10.1016/J.IJID.2018.04.3773

Kalimagambetov, A.; Isabek, A.; Valyayeva, M.; Rakisheva, Z.; Beisembaeva, S.; Sadueva, K.; Solomadin, M., Polymorphism of thrombophilia genes of the blood coagulation system in women of the Kazakh ethnic group with a habitual miscarriage., The FEBS Journal

2017 | Journal article

WOSUID: WOS:000409918902086

The FEBS Journal

2017 | Journal article

WOSUID: WOS:000409918902086., THE TRANSMISSIVE ROUTE OF BACILLUS ANTHRACIS INFECTION., The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene

2010 | Journal article

WOSUID: WOS:000295819700194

5

Шкреба Алексей Павлович

Орындaушы

Эндоскопия жүргізу, материал жинау

6

Симохина Наталья Андреевна

КеАҚ «ҚМУ»,профессордың көмекшісі

Орындаушы

Жұмыстың клиникалық бөлігі, эрадикациялық схемалар тиімділігінің мониторингі, статистикалық талдау, жарияланымдар жазу

7

Рязанец Дарья Анатольевна

8

Туремуратова Айдана Бауыржановна

«ҚМУ» Тағылымдамадан өтуші-зерттеуші

Орындаушы

Өсімдік әдісін қоюға қатысу, антибиотиктерге сезімталдықты анықтау

1.Лавриненко А.В., Туремуратова А.Б., Пралиева А.Б. Определение чувствительности к колистину методом микроразведений в бульоне с использованием стандартных дисков -// журнал Клиническая Микробиология и Антимикробная Химиотерапия. – Том 24, 2022 . С 23. ISSN 1684-4386


Үлгілерді өсіру, культивациялау және сақтау процесі басталды. Сондай-ақ, H. Pylori бактериясының микробқа қарсы препараттарға сезімталдығын анықтау бойынша жұмыс кезеңі басталды.

Әлеуетті пайдаланушыларға арналған ақпарат.

Зерттеу нәтижелері гастроэнтерологиядағы H. pylori диагностикасында пайдалы болады.